Bedî’üzzaman Said–i Nursî Hazretleri’nin (R.Â.) “Medresetüz Zehra” Projesinin Ders Müfredatı kapsamında; “Bilimsel Bilim’in Eksik – Yanlış – Zararları ve İslâmî Bilim’e niçin Geçmeliyiz? / Metabilgi – Metabilim (Sihrin Yapısı)” isimli kitap çalışmamızın ön hazırlığı niteliğindeki Yazı Dizimize kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Bu yazıyla birlikte, birkaç hafta Âlem-i Şehadet (Zahir / Somut / Mülk / Maddî / Fizik / Afak / Dünya / Kuvvet – Enerji) ve Âlem-i Gayb (Batın / Soyut / Melekût / Manevî / Metafizik / Enfüs / Ahiret / İlim – İrade – Kudret, Emir, Kanun, İsim – Sıfat) ilişki ve ayrımı ve nerede başlayıp, nerede bittikleri problemini netleştirmeye çalışacağız.
Fakat buna başlamadan önce, geçen haftaki yazılarımızdan şu tespiti akılda tutmakta yarar var: “Bilim” (science) ile “bilgi” (ilim, data – information – knowledge) ayrımını yapmamız gerekiyor. Evren ve içindeki bilginin Bilimsel Yöntem ve Kriterlere göre gözlem – ölçüm ve yorumlanması sonucu elde edilmiş filtreli bilgi’ye; yani bilgi’nin “bilimsellik” prizma ve yorumundan geçerek, kırılmış hâline “bilim” diyoruz biz. Bu tanımıyla “bilim” ve “bilgi” farklı olup; bu açıdan “bilim, evrendeki bilgi’nin dar ve eksik ve saptırılmış bir türü olabilir ancak. Mes’elâ “suyun belli şartlarda hep aynı derecede kaynamaya başlaması” bir bilgi’dir, ölçüm bilgisi’dir; fakat “bilim” değildir. Bu ölçüm / ham data / veri; bilimsellik yorumundan geçip, diğer verilerle harmanlanıp, işlenerek “bilim / bilimsel bilim”e; uygulamada ise “teknoloji”ye dönüşür…
Bilim’in “Rabbimiz, ahiret, melekler” gibi mes’eleleri, “metafizik” diye etiketleyerek, araştırma konusu dışına almasının; yani daha işin başında “ateist ve materyalist, natüralist ve determinist” tarafta yer almasının mazereti olarak; “Varlığın iki temel alanı vardır; duyularımızla algılanan Âlem-i Şehadet ve algılanamayan Âlem-i Gayb. Bilim; sadece gözleyip, ölçebildiği ve deneyselleyebildiği Şehadet Âlemini konu edinir” sözü çok klişe bir mazerettir!
